همان‌طور که می‌دانید نخ بخیه جذبی، نوعی نخ بخیه یا همان نخ جراحی است که پس از گذشت مدت زمان مشخصی توسط بدن تجزیه و به مرور زمان از بین می‌رود.
نخ بخیه چیست
نخ بخیه، فیبری است که برای بخیه زدن و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده در عمل‌های جراحی به کار می‌رود. این نخ‌ها از ساختارهای پلیمری تشکیل میشوند و در دو دسته کلی نخ بخیه جذبی و غیرجذبی دسته‌بندی میشوند.
نخهای بخیه جذبی: این نخ‌ها پس از گذشت مدتی توسط بدن تجزیه شده و در بدن دفع میشوند. رایج‌ترین انواع نخهای بخیه جذبی شامل پلی گلاکتین 910، پلی گلی کلیک اسید رپید، پلی گلی کاپرون 25، پلی دیاکسانون و کرومیک هستند.
نخهای بخیه غیرجذبی: این نخ‌ها باید توسط جراح خارج شوند. رایج‌ترین انواع نخهای بخیه غیرجذبی شامل پلی آمید، پلی‌پروپیلن، سیلک، پلی‌استر و استیل (آلیاژ آهن و نیکل و روی) هستند.
در این مقاله قصد داریم به بررسی نخهای بخیه جذبی، انواع مختلف آن‌ها، نحوه عملکرد و کاربردشان در جراحی‌های مختلف بپردازیم.
نخ بخیه جذبی:
نخ بخیه جذبی، نوعی نخ بخیه است که پس از گذشت مدتی در بدن توسط آب میان‌بافتی تجزیه میشوند.
مهمترین مزیت نخهای جذبی این است که هیچ جسم خارجی به طور دائم در بدن بیمار باقی نمی‌ماند تا مشکلات طولانی مدت ایجاد کند. تا زمانی که برش ایجاد شده(incision) در بافت نتواند خودحمایتی (self support) به دست بیاورد نیاز است نخهای جذبی حمایت لازم را از بافت داشته باشند.
هرکدام از نخهای بخیه جذبی زمان حمایت از بافت و زمان جذب کاملا منحصر به فردی دارند که در جراحی ها و بافت های مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع نخهای بخیه جذبی
نخهای بخیه جذبی بر اساس نوع ماده تشکیل‌دهنده آن‌ها به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم میشوند:
نخهای بخیه جذبی طبیعی:
نخ کرومیک:
این نخ از روده دام تهیه می‌شود و از قدیمی‌ترین نخهای بخیه جذبی است. جذب این نخ توسط بدن 60 تا 90 روز طول می‌کشد.
تولید کرومیک در ایران مطابق استانداردهای وزارت بهداشت متوقف شده است.
جهت مشاوره با تیم علمی فرم زیر را تکمیل نمایید
نخهای بخیه جذبی مصنوعی:
نخ پلی گلاکتین 910 – Surgicryl polyglactin 910:
این نخ از خانواده پلی گلاکتین‌ها است و از پرکاربردترین نخهای بخیه جذبی مصنوعی به شمار می‌رود. حمایت بافتی این نخ 3 الی 4 هفته می‌باشد.
این نخ‌ها با نام نخ جذبی مصنوعی ویکریل 910 یا پلی گلاکتین 910 (Vicryl polyglactin 910) در بازار شناخته میشوند.
نخ بخیه پلی گلایکولیک اسید رپید – Surgicryl Rapid Polyglycolic acid :
این نوع نخ‌ها از سرعت جذب بالایی برخورداند.. حمایت بافتی این نخ بین 7 الی 10 روز می‌باشد.
این نخ‌ها با نام‌های نخ جذبی مصنوعی ویکریل رپید یا پلی گلایکولیک اسید (Vicryl rapid-polyglycolic acid) در بازار شناخته میشوند.
نخ جذبی مصنوعی پلی گلی‌کاپرون 25 Surgicryl monofast:
نخهای پلی گلی کاپرون برای بخیه زدن سطح پوست ایده‌آل است. حمایت بافتی آن‌ها 14 الی 21 روز است.
این نخ‌ها با نام‌های نخ جذبی مونوکریل یا پلی گلی کاپرون 25 – (Monocryl poliglecaprone 25) در بازار شناخته میشوند.
نخ بخیه پلی‌دیاکسانون Surgicryl Monofilament:
این نخ جزو نخهای دیرجذب یا long term absorbable است به همین دلیل برای بافت‌هایی که نیاز به حمایت بافتی طولانی دارند مناسب است. حمایت بافتی این نخ‌ها بین 6 الی 8 هفته می‌باشد.
این نخ‌ها با نام‌های نخ جذبی مصنوعی PDS یا پلی دیاکسانون (polydioxanone) در بازار شناخته میشوند.
نحوه جذب نخهای بخیه جذبی
هنگامی که نخ بخیه ایمپلنت می‌شود، بدن آن را به عنوان ماده خارجی تشخیص می‌دهد و سعی می‌کند آن را از بین ببرد. این حمله و تهاجم دفاعی بدن بدون قاعده نیست و سیستم دفاعی قادر به تشخیص نوع ماده وارد شده است. بدین صورت که بدن می‌تواند بین ماده‌ای که باید به آن حمله کرده و جذب شود و ماده‌ای که در برابرِ تخریب در داخل بدن مصون است و تنها می‌تواند کپسوله شود، تمایز ایجاد کند. کپسوله کردن به معنای این است که ماده خارجی از بافت اطراف جدا می‌شود.
روند تجزیه ساختار شیمیایی نخ ها در دو مرحله اتفاق می افتد.
- مرحله اول این فرآیند صرفا شامل تضعیف پیوندهای شیمیایی و به دنبال آن از بین رفتن استحکام اولیه است.
- مرحله دوم به طور قابل ملاحظه‌ای طولانی‌تر است و شامل جداسازی کامل، حذف واحدهای مولکولی و از بین رفتن واقعی جرم می‌شود.
نخهای بخیه جذبی پس از قرارگیری در محل بخیه، به تدریج توسط آب میان‌بافتی یا آنزیم‌ها تجزیه و جذب میشوند. این فرآیند از طریق هیدرولیز یا جذب آنزیمی انجام می‌شود که در ادامه در مورد هر یک توضیح داده شده است:
هیدرولیز:
در این روش، پیوندهای شیمیایی نخ بخیه توسط مولکول‌های آب شکسته شده و نخ به واحدهای کوچک‌تر مولکولی تبدیل می‌شود که به راحتی توسط بدن جذب میشوند.
اساساً جذب نخهای بخیه جذبی سنتتیک یا مصنوعی از طریق فرآیند هیدرولیز است. هیدرولیز انحلال شیمیایی است که توسط آب صورت می‌گیرد. وجود رطوبت می‌تواند بر روی سرعت جذب تأثیر داشته باشند.
ویژگی اصلی مواد جذبی سنتتیک یا مصنوعی داشتن زمان جذب قابل پیش بینی است زیرا روند جذب در این نوع مواد از طریق هیدرولیز صورت می‌گیرد.
جذب آنزیمی:
در این روش، آنزیم‌های موجود در بدن به طور مستقیم به مولکول‌های نخ بخیه حمله کرده و آن‌ها را تجزیه می‌کنند.
نخهای بخیه جذبی طبیعی یا NATURAL از طریق فرایند جذب آنزیمی جذب می‌شود. نخهای جذبی طبیعی مانند نخ های کرومیک (chromic) از تجزیه الیاف روده دام است و ساختار پروتئینی دارد. هنگامی که این نوع نخ‌ها ایمپلنت میشوند در بدن به عنوان پروتئین خارجی تشخیص داده میشوند و از آنزیم‌های تولید شده توسط گلبول‌های سفید برای تجزیه آن‌ها استفاده می‌شود. این یک فرآیند آنزیمی است که نه تنها بر نخ بخیه بلکه بر بافت مجاور بخیه نیز تأثیر می‌گذارد. از لحاظ بالینی فرآیند فوق‌الذکر به صورت واکنش بافتی مشاهده می‌شود. امروزه این دسته از نخ ها به علت واکنش‌های بافتی و امکان ایجاد عفونت در محل بخیه، کم‌تر استفاده میشوند.
کاربرد نخهای بخیه جذبی
نخهای بخیه جذبی در طیف گسترده‌ای از اعمال جراحی مورد استفاده قرار میگیرند، از جمله:
- جراحی‌های عمومی: بخیه زدن پوست و عضلات پس از اعمال جراحی شکم، آپاندکتومی، لاپاراتومی و …
- جراحی‌های زنان و زایمان: بخیه زدن رحم و واژن پس از زایمان یا سزارین
- جراحی‌های چشم: استرابیسم
- جراحی‌های اطفال: بخیه زدن پوست و عضلات در کودکان
- جراحی‌های ارتوپدی
مزایای استفاده از نخهای بخیه جذبی:
زیبایی بیشتر محل بخیه:
نخهای بخیه جذبی پس از گذشت مدتی از بین می‌روند و اثری از آن‌ها بر روی پوست باقی نمی‌ماند. این امر در مقایسه با نخهای غیرجذبی که باید توسط جراح خارج شوند، زیبایی بیشتر محل بخیه را به ارمغان می‌آورد و به ویژه برای قسمت‌هایی که در معرض دید هستند، مانند صورت، حائز اهمیت است.
کاهش درد و ناراحتی:
از آنجایی که نیازی به کشیدن بخیه در نخهای جذبی نیست، بیمار درد و ناراحتی کم‌تری را در مقایسه با بخیه‌های غیرجذبی تجربه خواهد کرد. این امر به ویژه برای بیمارانی که تحت عمل جراحی‌های بزرگ یا طولانی قرار میگیرند، حائز اهمیت است.
موارد منع مصرف نخهای بخیه جذبی:
با وجود مزایای متعددی که برای نخهای بخیه جذبی برشمرده شد، استفاده از این نوع نخ‌ها در برخی موارد منع شده است، از جمله:
- وجود عفونت در محل زخم: در صورت وجود عفونت در محل زخم، استفاده از نخهای بخیه جذبی می‌تواند به گسترش عفونت منجر شود.
- سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید: در بیمارانی که سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به نخهای بخیه دارند، باید با احتیاط از نخهای بخیه جذبی استفاده شود.
- در جراحی‌هایی که نیاز به حمایت بافتی دائمی است مانند جراحی قلب و عروق
در نهایت، انتخاب نوع نخ بخیه مناسب (جذبی یا غیرجذبی) برای هر بیمار به عهده جراح متخصص و با توجه به شرایط بیمار و نوع جراحی انجام می‌شود.
شرکت نخ جراحان طب سینا تولیدکننده انواع نخهای بخیه برند NTS و واردکننده نخ بخیه جذبی و غیرجذبی SMI در ایران می‌باشد
در صورتی که نیاز به مشاوره دارید فرم زیر را تکمیل کنید
